Ημέρα της Ισπανικής Γλώσσας: Ποιος γιορτάζει πέρα από την Ισπανία;

Η 12η Οκτωβρίου είναι μια ημέρα που είναι γνωστή στον κόσμο με τουλάχιστον 10 ονόματα. Στην Ισπανία, από το 1981, έχει το επίσημο όνομα της Εθνικής Ημέρας της Ισπανίας (Fiesta Nacional de España – Día de la Hispanidad). Με απόφαση της ΟΥΝΕΣΚΟ το 2010 στις 12 Οκτωβρίου γιορτάζεται η Ημέρα της Ισπανικής Γλώσσας, μίας από τις έξι επίσημες γλώσσες του ΟΗΕ. Είναι η μέρα που ο  Χριστόφορος Κολόμβος πάτησε για πρώτη φορά το πόδι του στην Αμερική, δημιουργώντας μια πρώτη επαφή μεταξύ Ισπανίας και Αμερικής.

Στη Λατινική Αμερική, ωστόσο, η ημερομηνία αυτή σημαίνει κάτι το διαφορετικό. Κάθε χώρα λοιπόν δίνει ένα διαφορετικό όνομα στην Ημέρα της Ισπανικής γλώσσας. Τα σκαμπανεβάσματα στο όνομα της γιορτής της 12ης Οκτωβρίου σημειώθηκαν τόσο λόγω της ιδεολογίας ορισμένων κυβερνήσεων στη Λατινική Αμερική όσο και λόγω της πολιτικής ορθότητας και της προοπτικής από την οποία κάθε χώρα αντιλαμβάνεται την άφιξη του Χριστόφορου Κολόμβου στην αμερικανική ήπειρο. Στην Κούβα, για παράδειγμα, αυτή η ημερομηνία δεν σημειώνεται με κανέναν τρόπο στο ημερολόγιο, ενώ στο Μεξικό η ονομασία της ημέρας της φυλής διατηρείται αλλά έχει νόημα που σχετίζεται με το mestizaje.

Ορισμένες ονομασίες για την ημέρα αυτή είναι:

Ημέρα της ανακάλυψης δύο κόσμων (Χιλή)

Ημέρα σεβασμού και πολιτιστικής πολυμορφίας

Ημέρα της Αμερικής (Ουρουγουάη)

Ημέρα του Κολόμβου (Ηνωμένες Πολιτείες)

Ημέρα των αυτοχθόνων λαών και του διαπολιτισμικού διαλόγου (Περού)

Ημέρα της Διαπολιτισμικότητας (Ισημερινός)

Ημέρα αποαποικιοποίησης (Βολιβία)

Ημέρα της Αμερικανικής Πολιτιστικής Διαφορετικότητας

Ο εορτασμός της 12ης Οκτωβρίου σχετίζεται με τη διαδικασία αποικισμού της Αμερικής που επέβαλε το Βασίλειο της Ισπανίας από τον δέκατο έκτο αιώνα, έτσι ορισμένες χώρες αρνήθηκαν να θεωρήσουν την ημερομηνία αυτή ως αργία. Αυτή είναι η περίπτωση της Βολιβίας και της Βενεζουέλας, όπου το γεγονός χρησιμοποιήθηκε για να τιμήσει τους αυτόχθονες λαούς αυτών των χωρών και για να γιορτάσει την πολυπολιτισμικότητά τους.  Σύμφωνα με το λεξικό της Ισπανικής Βασιλικής Ακαδημίας, οι Ισπανοί είναι ο «γενικός χαρακτήρας όλων των λαών της ισπανικής γλώσσας και του πολιτισμού». Αυτός ο ορισμός σχετίζεται με την έννοια που η UNESCO δίνει στις 12 Οκτωβρίου ως Ημέρα της Ισπανικής Γλώσσας.

Το θέμα οδήγησε σε μια συζήτηση στη Λατινική Αμερική σχετικά με το εάν αυτή η μέρα θα πρέπει να γιορτάζεται ή όχι. Ορισμένες χώρες διατηρούν τη γιορτή όπως στην Ισπανία, ενώ για άλλες είναι μια ημέρα εργασίας όπως και κάθε άλλη. Η ισπανική κληρονομιά δεν είναι ο πρωταγωνιστής των εορτασμών.

ο Ουρουγουανός συγγραφέας Eduardo Galeano επικρίνει την ημέρα αυτή, της 12ης Οκτωβρίου, επισημαίνοντας οτι:

«Το 1492, οι αυτόχθονες κατάλαβαν οτι ήταν indios, ανακάλυψαν οτι ζουν στην Αμερική, ανακάλυψαν οτι ήταν γυμνοί, ανακάλυψαν την λέξη αμαρτία και οτι οφείλουν υποταγή σε έναν βασιλιά και μια βασίλισσα του άλλου κόσμου και σε εναν θεό ενός άλλου ουρανού»

Σε αυτή τη συζήτηση, ο δημοσιογράφος της Αργεντινής Martín Caparrós έγραψε στις 12 Οκτωβρίου 2011 ότι η έννοια αυτής της ημερομηνίας έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, καθώς έχουν αλλάξει οι προτεραιότητες της ανθρωπότητας. “Είναι σήμερα: για αιώνες η μέρα είναι σήμερα, αλλά έχει αλλάξει, όπως όλα τα άλλα, σε όνομα και αισθήσεις”.